PhamDuy.com - Trang web lưu giữ di sản âm nhạc Phạm Duy
  • pd showcase01 976x400
  • pd showcase02 1200x400
  • pd showcase03 1200x400
  • pd showcase04 1200x400
  • pd showcase05 1200x400
  • pd showcase06 1200x400
  • pd showcase08 1200x400
  • pd showcase09 1200x400
  • PD Paintings
  • 2003 1200x400

Tác Phẩm Tác Phẩm

Chương 27

Hồi Ký — Thời Hải Ngoại
Thằng Bờm có cái quạt mo
Phú ông muốn đổi ba bò chín trâu...
Dân Ca Cổ Truyền

Nhạc Cảnh Thằng Bờm, Ái Vân đóng

Trong khi tôi soạn Minh Họa Kiều, tức là đi vào địa hát ca nhạc kịch Việt Nam thì tôi nhớ ra rằng trong dĩ vãng, tôi cũng đã từng soạn nhạc cảnh rồi. Nhưng trước đây, vì tôi liên tục soạn nhạc cho phòng trà, nhạc cho sinh viên, nhạc cho người tình, nhạc cho người lính v.v... với những thể tài như đoản ca, trường ca, chương khúc, cho nên người yêu nhạc không biết rõ ràng về một loại ca có cốt truyện, có nhân vật, có dàn cảnh, có diễn xuất v.v... của tôi. Những màn nhạc cảnh nho nhỏ này là những thử thách để tôi sẽ có ngày tiến tới cái gọi là ''đại ca kịch'' Minh Họa Kiều.

Read more ...

Chương 28

Hồi Ký — Thời Hải Ngoại
Ta yêu cô Hằng
Đêm xưa xuống trần...
Chú Cuội



Bước qua năm 1999. Trong niềm vui chung của cả gia đình đang chờ Xuân tới, tôi ve vuốt hạnh phúc lớn của riêng tôi khi nghĩ rằng chỉ còn một năm nữa, tức là qua Tết năm 2000 là tôi có thể thực hiện được bốn cái lễ mừng long trọng nhất đời :

* Năm 2000, như mọi người vào tuổi này, tôi sẽ ăn mừng lễ thượng thọ 80 tuổi, trong khi sức khoẻ của tôi còn khá sung mãn, vợ con tôi còn rất đầy đủ chung quanh tôi, không một ai ở xa hay vắng bóng...

* Năm 2000, vợ chồng tôi lấy nhau và ăn ở với nhau đã đúng 50 năm, dù tôi có là người chồng không nhiều đức tính hay rất dễ tính (như mọi đấng nam nhi thôi !)... nhưng suốt cuộc đời đôi lứa, đôi ''uyên ương'' này chưa hề cãi nhau hay giận nhau một lần. Các con sẽ xúm nhau lại để làm cho cha mẹ một lễ cưới gọi là kim hôn (noce d'or).

* Năm 2000, tôi sẽ cho ra mắt nếu chưa phải là toàn thể ba phần còn lại của MINH HỌA KIỀU thì là Phần Hai của nhạc phẩm, đã được tôi coi như tác phẩm cuối cùng -- lại là sáng tác quan trọng nhất -- của đời mình nên cứ nhẩn nha sáng tác, không có gì vội cả...

* Năm 2000, có thể tôi sẽ trở về Việt Nam, sau 50 năm xa Hà Nội, 25 năm xa Saigon... đúng như đã hứa trong một ca khúc soạn ra từ năm 1988 : Hẹn Em Năm 2000.

Read more ...

Chương 29

Hồi Ký — Thời Hải Ngoại
Ôi ơn đời mãi mãi
Thoát thai theo đời, vun sới
Lớn lên trong vườn ân ái muôn đời...
Tạ Ơn Đời



Những Lời Cuối

Thế là xong. Trước khi tôi trở về cát bụi, HỒI KÝ 4 đã kịp hoàn tất để tôi kể nốt chuyện đời mình trong quãng cuối.

Read more ...

1. Bước Đầu

Một Đời Nhìn Lại - Ngàn Lời Ca



... Tôi bắt đầu đi vào âm nhạc vào năm 1942 với bài thơ CÔ HÁI MƠ của Nguyễn Bính do tôi phổ thành ca khúc. Cũng cần kể thêm một số bài thơ khác của Huy Cận, Xuân Diệu... mà tôi phổ nhạc dở dang và bài CON ÐƯỜNG VUI mà tôi cùng Lê Vy, một thanh niên rất giỏi nhạc ở Hưng Yên, soạn ra vào trước và sau đó...

Read more ...

2. Nhạc Hùng, Từ Tráng Sĩ Tới Chiến Sĩ

Một Đời Nhìn Lại - Ngàn Lời Ca

Tôi khởi sự loại nhạc hùng của tôi bằng những bài còn mang những hình ảnh cổ điển là tráng sĩ với gươm đao, cung kiếm... hay chinh phu, chinh phụ với chiến bào, chiến y... Bài hát đầu tiên được soạn ra với nhạc và lời của tôi, không còn phải vay mượn lời thơ của ai nữa, là bài GƯƠM TRÁNG SĨ. Bài này, khi in ra, có đề: tặng Hồ Hoàn Kiếm - Thăng Long Thành.

GƯƠM TRÁNG SĨ

Read more ...

3. Nhạc Tình Ðầu Mùa Kháng Chiến

Một Đời Nhìn Lại - Ngàn Lời Ca

Trong những năm đi theo thời cuộc để soạn nhạc hùng, tôi cũng không quên soạn nhạc tình. Năm 1942, với bài CÔ HÁI MƠ, đó là một bản ''tình ca ấp úng'', soạn cho một người tình tưởng tượng và không được trả lời. Bài CÂY ÐÀN BỎ QUÊN, soạn trên bãi biển Phan Rang lúc tôi đi theo cuộc Kháng Chiến Nam Bộ, cũng vẫn là thứ tình ca ấp úng, nói lên tâm sự của một chàng nhạc sĩ trẻ, không dám hỏi thẳng người đẹp mà chỉ dám tự hỏi mình, rằng: Người đẹp -- hay người đời -- yêu mình hay chỉ yêu cây đàn mà thôi?

Cây Đàn Bỏ Quên

Read more ...

4. Thanh Niên Ca

Một Đời Nhìn Lại - Ngàn Lời Ca
Toàn Quốc Kháng Chiến - Thanh Niên Ca



Thế rồi xẩy ra cuộc toàn quốc kháng chiến. Tôi ra Hà Ðông, tới hát cho Ðài Phát Thanh Kháng Chiến đặt trong một cái hang ở Chùa Trầm. Rồi tôi gia nhập Ðoàn Văn Nghệ Giải Phóng của Phạm Văn Ðôn...

Read more ...

5. Quân Ca

Một Đời Nhìn Lại - Ngàn Lời Ca
Toàn Quốc Kháng Chiến - Quân Ca

Cùng một lúc với việc soạn thanh niên ca, tôi soạn những bài dành riêng cho Vệ Quốc Quân và gọi nó là quân ca. Khởi đầu là bài:

KHỞI HÀNH
(Tuyên Quang - 1947)

Một đoàn người trai hiên ngang
Ðeo trên vai nợ máu xương
Vui ra đi không buồn nhớ thương
Một nụ cười tươi trên môi, mắt sáng quắc
Ðang âm thầm hẹn cùng non nước đi muôn phương
Một rừng cờ phấp phới
Một mầu vàng chiêu dương
Và một nền vinh quang bằng máu
Một trời Việt yêu dấu
Một trời Việt mênh mang
Giục đoàn người lên đường hiên ngang.
Ngày nào phơi xác nhớ không
Thây rơi mênh mông trên khắp phố phường.
Thân ôm tường, đầu gục đâu
Ai trên đường, người nhuộm máu
Thây rơi trong đêm khuya lấp chiến hào.
Dòng máu căm hờn của muôn dân ta
Thiết tha kêu gào bao trai tráng lên đường
Quân đi chung một lòng thương.
Quân đi với tình yêu nước
Non nước ngậm ngùi còn thương bao quân
Ðây giây phút chia phôi
Quân ra đi không luyến tiếc đời
Vui xa xôi xin nhớ phút về
Ðem vinh quang tô thắm nước nhà
Giờ đây đoàn quân cứ tiến...

Read more ...

6. Nhạc Tình Giữa Mùa Kháng Chiến

Một Đời Nhìn Lại - Ngàn Lời Ca
Toàn Quốc Kháng Chiến - Nhạc Tình Giữa Mùa Kháng Chiến



Trong thời gian đang phục vụ cho kháng chiến, từ 1945 cho tới 1951, ngoài những bài hát cho cuộc chiến đấu chung, tôi có gặp dăm ba cuộc tình và do đó cũng có soạn nhạc tình. Nếu trong thời kỳ trước, cũng như hầu hết các nhạc sĩ còn non trẻ khác, tôi chỉ soạn nhạc tình cho người tình tưởng tượng và cho ra đời ba bản gọi là tình ca ấp úng, tình ca nhút nhát hay tình ca câm lặng như CÔ HÁI MƠ, CÂY ÐÀN BỎ QUÊN, KHỐI TÌNH TRƯƠNG CHI... thì sau đó, tôi có một mối tình giang hồ để soạn bài TÌNH KỸ NỮ là một bản tình ca có đối tượng thật sự. Từ đây trở đi, tôi sẽ chỉ soạn nhạc tình khi có người yêu bằng xương bằng thịt ở trong vòng tay của mình.

Read more ...

7. Dân Ca Mới - Phần 1: Sự Vinh Quang

Một Đời Nhìn Lại - Ngàn Lời Ca
Dân Ca Mới



Nhưng thể tài mà tôi thích nhất là dân ca mới, tuy dựa vào những truyền thống về nhạc điệu, tiết điệu, lời ca của dân ca cổ nhưng nó sẽ phải được hiện đại hoá, nghĩa là:

1) nét nhạc vẫn dùng âm giai ngũ cung cố hữu nhưng áp dụng nhạc thuật chuyển hệ (métabole) làm cho giai điệu không nằm chết trong một ngũ cung nào đó như trong dân ca cổ mà chạy dài trên nhiều hệ thống ngũ cung khác nhau;

2) lời ca tuy nằm trong thể thơ lục-bát, nhưng có nhiều khi được biến thể, do đó tiết điệu cũng theo âm tiết (prosodie) của lời ca mà trở nên phong phú hơn.

Read more ...