Nhạc sĩ Phạm Duy sẵn sàng cho sự ra đi!
- Details
- Written by Thùy Trang
- Hits: 6068
28.4.2012
AmNhac.fm - Bài phỏng vấn này đã được đăng lên báo NLĐ. Đây là bài nguyên bản (chưa biên tập) của cuộc phỏng vấn. Xin chân thành cám ơn Nhạc Sĩ Phạm Duy đã có nhã ý gởi bài này về.
Nhạc sĩ vẫn hăng say làm việc. Nguồn ảnh: Ngọc Trần (Tin Mới)
Vị khách mời của “Cà phê với sao” tuần này là nhạc sĩ Phạm Duy. Đã 92 tuổi nhưng người nghệ sĩ tài hoa của làng nhạc Việt vẫn cần mẫn làm việc, góp hương cho đời. Ông chia sẻ về những công việc đang làm, những hoài bão khi tuổi già…
* Phóng viên: Thêm 14 ca khúc nữa của Phạm Duy được cấp phép phổ biến trên thị trường. Ngày càng nhiều ca khúc của ông được cấp phép, ông thấy vui chứ?
- Nhạc sĩ Phạm Duy: Tôi thấy cũng bình thường thôi. 10 năm chẵn, tính từ ngày tôi về Việt Nam sinh sống mà được phép phổ biến 100 ca khúc, thế cũng vui lắm rồi. Có ông bạn tôi nói đùa : “Ông có 1000 bài hát, vậy tính ra đến năm 2102, số ca khúc của ông mới được phổ biến hết”. Lúc ấy tôi cũng đã chết rồi, đâu còn nghe lại trọn vẹn các tác phẩm của mình, kể ra cũng tiếc thật !!!
* Trong số 14 ca khúc được phép phổ biến lần này có tác phẩm Mùa thu chết (soạn theo thơ Apollinaire), một thời bị nhiều ý kiến quy kết là nói đến mùa thu cách mạng nay được Nhà nước cho phép phổ biến ông có thấy mình như được giải oan?
- Tôi chẳng nghĩ gì cả, ai từng hiểu sai là quyền của họ, tôi cũng không cần phải giải thích với ai vì điều đó cả.
Tôi vẫn hăng say làm việc
* Như vậy, thời gian này ông chỉ ngồi đợi những ca khúc của mình được phổ biến thôi sao?
- Không, đó là những ca khúc đã cũ rồi ! Và bạn bè chúng tôi nói chuyện với nhau về nó cũng là để vui chuyện, thế thôi. Tôi vẫn còn làm việc đấy chứ ! Tôi đã hoàn thành trọn vẹn Truyện Kiều, 10 bài Hương ca và 10 bài hát phổ thơ Bích Khê. Tính ra thì mấy bài hát mới của tôi cũng đã phổ biến rồi. Thật là vui !
* Ông còn nghĩ đến việc làm một đêm diễn cho riêng mình trong thời gian tới nhân có thêm những bài hát cũ đựơc phổ biến và cả những bài hát mới đã hoàn thành?
- Nghĩ lại, tôi thấy mình là người rất may mắn ! Tôi cũng có nhiều đêm diễn của riêng mình rồi. Nhưng, tôi cũng là một người tham lam. Được một tôi lại muốn có hai, và nhiều hơn nữa. Nhưng nếu bây giờ tôi muốn làm một đêm diễn cho riêng mình, chắc phải tốn cả tỷ đồng. Tôi có phải là tỉ phú đâu mà làm được điều đó ! Tôi cũng đã đề nghị với Công ty Phương Nam (đơn vị độc quyền các ca khúc của Phạm Duy- PV) làm thêm những đêm diễn cho mình nhưng có vẻ khó tìm được người bảo trợ. Cuộc sống của mọi người hiện đang khó khăn lắm. Thế cũng được rồi, may ra, khi tôi chết đi, tình hình sẽ khá hơn. Khi đó, nhiều người lại thích làm những đêm nhạc cho tôi nữa chứ chẳng chơi.
* Ở tuổi 92, ông vẫn hăng say làm việc. Có sự thay đổi nào trong tư duy, cách nhìn của ông về sáng tác, cuộc đời không?
- Tôi tự thấy mình tiến bộ hơn trong sáng tác. Trước đây, tôi được tiếng là lãng mạn trong ca khúc thì bây giờ tôi còn lãng mạn gấp nhiều lần. Tôi già đi thì cảm xúc luôn đạt tới điểm cực, buồn thì cũng buồn hơn trăm lần nhưng vui cũng vui hơn vạn lần. Nếu xem đây là sự thay đổi thì có lẽ đó là thay đổi của tôi ở cái tuổi này. Còn mọi thứ vẫn bình thường. Tôi vẫn viết về những thứ mà tôi cho là hay nhất, đúng nhất.
* Có lẽ ông may mắn thật vì ở tuổi này nhiều người còn không nhớ nổi tên mình trong khi ông vẫn còn làm việc được?
- Chắc vậy ! Căn bản thì tâm hồn tôi lúc nào cũng đầy nhiệt huyết cả, nhất là trong âm nhạc. Tôi chọn sự bình dị và cứ sống một cách bình dị thế thôi. Ai yêu nhạc của tôi họ cứ hát và nếu không thích thì thôi đừng hát nữa. Ở tuổi này, tôi cũng có một ít tiền để tự lo cho cuộc sống của mình. Trở về quê hương, chẳng phải vì tiền tài, cũng chẳng phải để tìm danh vọng, chỉ tìm cái yên vui của tuổi già. Về gia đình, con cái cháu chắt đều trưởng thành và có người đã thành tựu cả rồi. Chắc gì những ông Hoàng Cầm, Văn Cao, Trịnh Công Sơn còn sống tới tuổi này mà đã sướng như thế !
Sống ở quê hương làm tim tôi an nhàn
* Nếu nói về một sở thích, đam mê ở thời điểm này, ông sẽ thích gì nhỉ?
- Tôi chẳng còn thích gì nữa đâu. Bây giờ, thời gian của tôi dành để chống đỡ với bệnh tật thôi. Tuổi già khổ lắm ! Nếu bất chợt tôi thấy hứng thú thì làm thôi chứ ham mê hay vui thích gì nữa bây giờ ?
* Sao lại khổ khi ông bảo ông đã có mọi thứ rồi kia mà?
- Tuổi trẻ thì làm sao mà biết được cái khổ của người già ? Tôi ăn gì cũng phải nghĩ có phải kiêng hay không? Mỗi ngày phải có người đến làm mát-xa, máu mới tới được tay chân. Một đêm chỉ ngủ có 3 tiếng, còn lại mắt cứ trơ ra đấy. Khổ lắm chứ !
* Cái khổ của thể xác có làm cho trái tim của một nhạc sĩ tài hoa mệt theo không?
- Có chứ. Cách đây 10 năm, tôi có thể đáp ứng được những yêu cầu của thời đại. Một sự kiện bất thường của xã hội, tôi có thể nghĩ tới rồi viết ra những bài hát sôi nổi. Nhưng giờ thì thôi rồi, tôi già quá rồi ! Tôi biết thân biết phận rồi. Cứ lấy một ví dụ thế này, trái tim một nghệ sĩ dễ rung cảm lắm, nếu cách đây 20 năm, một người đẹp đi ngang sẽ làm tôi xao xuyến ngay và có thể tôi còn theo cô ấy nữa ấy chứ. Nhưng bây giờ già rồi, tôi quay lưng, chạy trốn với cả người đẹp...
* Cũng buồn nhỉ nếu mọi điều diễn ra theo chiều hướng mà bản thân không còn kiểm soát được nữa, ông có thấy thế không?
- Nhiều người hỏi “Tôi về Việt Nam làm gì khi tôi đã già?”. Tôi bảo, tôi làm “thinh” mà thôi. Tôi già nên cần một nơi bình yên, nơi có thể làm cho trái tim tôi an nhàn nhất. 7 năm trở lại đây, tôi ở hẳn Việt Nam rồi. Sự an nhiên là điều tôi cảm nhận được từ nơi này. Hơn hết, tôi đã mơ ước được về lại quê hương và giờ đây ước mơ đã thành sự thật. Tôi thấy vui, thế là quá đủ cho một đời người rồi. Con người dù có xuất phát điểm khác nhau, trở thành những người khác nhau nhưng khi về già, họ sẽ có chung một mơ ước giống nhau là trở về với một cuộc sống bình dị nhất, cuộc đời an nhiên nhất. Tôi có được điều ấy rồi, thật là vui !
* Ông luôn bảo “đã xong rồi” là có ý nói về điều này?
- Tôi hạnh phúc và vui. Nếu “nổ” một tí thì gọi là viên mãn cho nó “oách xì xằng”. Nhưng viên mãn khó lắm, cuộc đời ai được trọn vẹn và tròn đầy ? Mình chấp nhận cuộc sống với những quy luật của riêng nó thôi, thế thì mình sẽ vui.
* Tức là ông vẫn còn điều chưa được vẹn toàn?
- Ở tuổi này, người ta sống cùng các con cháu thì sẽ vui hơn nhiều. Nhưng tôi đang sống một mình, cũng cô đơn và đơn độc lắm. Ai mà chả sợ cái cô đơn hay cô độc. Nhưng nhiều khi tôi lại gật gù, cô đơn hay đơn độc cũng hay chứ ? Nghĩ thế tôi lại thấy thích cuộc sống đơn côi của riêng mình.
Chuẩn bị trước cho sự ra đi
* Có khi nào ông cố gắng thay đổi một điều gì đó hay làm một cái gì đó mà ông chưa hài lòng trước đây không?
- Không ! Bất cứ niềm vui, nỗi buồn nào tôi cũng thấy ổn cả. Vì chính những điều ấy tạo nên cuộc sống của tôi bây giờ đấy thôi. Việc duy nhất mà tôi phải làm và đang làm là chuẩn bị sẵn sàng cho sự ra đi của mình mà thôi. Tôi phải chuẩn bị trứơc vì biết đâu ngày mai tôi đi rồi thì sao ? Ai biết được giờ khắc ra đi của mình bằng chính mình, nhất là khi tôi đã già thế này.
* Sao phải chuẩn bị khi ông đã cảm nhận được sự an nhiên?
- À không, tôi muốn chủ động hơn cho quãng thời gian còn lại của mình mà thôi ! Tôi phải dặn dò con cái mình biết phải làm những gì khi tôi chết ! Tôi muốn mình được chôn cất ở đâu đó và các con tôi đưa mẹ chúng về nằm bên cạnh tôi.
Mong đây là cuộc phỏng vấn cuối đời
* Sống một cuộc sống nổi tiếng, điều đó có bao giờ làm ông thấy phiền?
- Phiền chứ nhưng chẳng lẽ tôi nói ra điều ấy, người ta mắng tôi chết. Phiền vì sự tự do của tôi chẳng còn. Nhưng nói đi cũng phải nói lại, cũng nhờ nổi tiếng mà mọi người biết và yêu mến tôi. Xin nói thật, tôi mong đây là cuộc phỏng vấn cuối cùng của đời tôi. Tôi không thích ai đó nhắc đến mình nữa. Ngay cả khi chết đi, tôi cũng mong con cái mình chôn cất hay đốt xác tôi một cách lặng lẽ, âm thầm thôi. Phô trương ra chẳng để làm gì. Cuộc sống còn nhiều thứ phải lo phải làm lắm, còn quan tâm đến một người như tôi để làm gì nhỉ ? Chỉ phô trương phản cảm thôi.
* Ông nổi tiếng với những bản tình ca, đến giờ có khi nào ông nghĩ về những bản tình thật của đời mình?
- Không, tôi quên hết rồi. Thời gian trôi đi thì những thứ khác cũng phải phai mờ đi. 92 tuổi mà còn nhắc đến những cuộc tình thuở đôi mươi thì thật khác là điên dại. Tôi chẳng dở hơi như thế đâu! Bây giờ, tôi chỉ nghĩ mỗi ngày mình phải uống 10 viên thuốc để cơ thể chống đỡ được ngày nào hay ngày ấy thôi.
Thuỳ Trang